Motie Vreemd: Noodkreet PFAS-vervuiling
Het Algemeen Bestuur van Amstel Gooi en Vecht(AGV), in vergadering bijeen op donderdag 24 oktober 2024,
Het Algemeen Bestuur van Amstel Gooi en Vecht(AGV), in vergadering bijeen op donderdag 24 oktober 2024,
Constaterende dat:
- PFAS stoffen schadelijk zijn voor de volksgezondheid[1], de ecologie en de waterkwaliteit;
- Nederlanders meer PFAS binnenkrijgen dan gezondheidskundig acceptabel is volgens de EFSA (European Food Safety Authority)[2];
- Op verschillende plekken in Nederland PFAS in verhoogde en ongezonde concentraties worden aangetroffen in het oppervlaktewater.
- De PFAS-vervuiling zich steeds verder uitbreidt, mede doordat PFAS-lozingen nog steeds worden toegestaan;
- Burgers, agrariërs en andere ondernemers moeten kunnen rekenen op schoon oppervlaktewater;
- PFAS zowel via directe als indirecte lozingen in het oppervlaktewater komt, terwijl onze rioolwaterzuiveringsinstallaties PFAS niet uit het water kunnen verwijderen;
- Waterschappen zelf niet de bevoegdheid hebben om PFAS bij de bron aan te pakken, terwijl bronaanpak en sanering noodzakelijk zijn;
- Sanering als gevolg van uitblijven van Rijksbeleid op de capaciteit en kosten van het waterschap zullen drukken;
- Het RIVM herhaaldelijk de Staat heeft geadviseerd om maatregelen te nemen om de volksgezondheid en het milieu te beschermen tegen PFAS en ook de Unie van Waterschappen en de Europese watersector al jaren pleiten voor een verbod;
- Het Rijk vooralsnog niet voornemens is adequate maatregelen te nemen, zoals een nationaal verbod.
Overwegende dat:
- Waterschappen de wettelijke taak hebben te zorgen voor een goede waterkwaliteit voor de ingezetenenen en bedrijven;
- Het Rijk inmiddels wel al enige tijd met een aantal landen samenwerkt aan een Europese PFAS-wet (ook wel restrictievoorstel), maar dat goedkeuring daarvan nog onzeker is, en zelfs bij eventuele goedkeuring de implementatie nog vele jaren zal duren, met als gevolg een grotere verslechtering van de situatie;
- Het Rijk de mogelijkheid heeft om net als Frankrijk en België naast het Europese restrictievoorstel te werken aan landelijke maatregelen, zoals een handelsverbod, maar dit nalaat;
- Ook als rioolwaterzuiveringen in de toekomst PFAS zouden kunnen zuiveren, deze kosten niet op de waterschappen en dus onze ingezetenen mogen worden afgewenteld, zolang het Rijk toestaat dat PFAS in de Nederlandse wateren belandt;
- Ondanks dat PFAS niet KRW-genormeerd is, heeft het wel invloed op de ecologie en de gezondheid van mensen, flora en fauna en zal dus het behalen van KRW-doelstellingen hinderen;
- Er in meerdere waterschappen een vergelijkbare motie voorligt die oproept om een brandbrief naar het Rijk te sturen;
- Ons waterschap zelf ook nog meer kan doen.
Draagt het DB op:
- Te komen met een PFAS Actieplan om PFAS tegen te gaan, uiterlijk bij de Voorjaarsnota 2025. In dit Actieplan worden maatregelen beschreven die ons waterschap zelf, dan wel samen met anderen kan nemen om verdere PFAS-vervuiling in ons waterschap tegen te gaan. Zoals:
- Via monitoring in oppervlaktewater en effluent van onze RWZI’s water een duidelijk beeld te geven van de omvang van de PFAS-problematiek en de belangrijkste hotspots/bronnen in ons beheergebied;
- Overzicht van vergunningen die zijn afgegeven door AGV en of andere bevoegde gezagen voor de lozing van PFAS, hoe actueel deze vergunning zijn en wat het handelingsperspectief is om die vergunningen in te trekken;
- Via aanpassing van de Waterschapsverordening lozingen van PFAS en gebruik van PFAS-bevattende materialen en middelen tegen te gaan;
- Versterking van toezicht en handhaving om overtreders sneller en effectiever te kunnen aanpakken;
- Via ons eigen inkoop- en aanbestedingsbeleid te voorkomen dat ons waterschap zelf materialen en middelen gebruikt waardoor PFAS in het milieu terecht kan komen.
- De benodigde middelen voor uitvoering van dit Actieplan inzichtelijk te maken en de dekking hiervan te betrekken bij de Voorjaarsnota.
- Zich aan te sluiten bij het initiatief om via de Unie van Waterschappen een brandbrief te sturen aan het kabinet om zo de gezamenlijke lobby voor een totaalverbod op PFAS in Nederland en Europa te versterken en te versnellen.
En gaat over tot de orde van de dag.
A.C.(Annacarina) Klein, MA - ChristenUnie
N. van Rijsse - Water Natuurlijk
J. Groen - Water Natuurlijk
S. E. Mager - Water Natuurlijk
M. Visser - Water Natuurlijk
J. Nix - AWP
V. Banki - AWP
M. Pontier - De Groenen
R. Schellingerhout - Partij voor de dieren
K. Jonk - Partij voor de dieren
C. Hulskamp - Partij voor de dieren
B. Hogendoorn – Partij voor de dieren
[1] Het effect van PFAS bij de mens is bekend: het tast het immuunsysteem aan, heeft effect op cholesterol in het bloed, en de lever en veroorzaakt nier en testiscarcinoom, heeft invloed op voortplanting en ontwikkeling van het ongeboren kind. Zie:
Regulating Regrettable substitution of PFAS in food contact materials and packaging and cosmetics, Didi Ubels, Univ. Groningen fac.S&E, Min.VWS, juni 2024. mCHEM2024UbelsD.pdf (rug.nl)
Poly- en perfluoralkylstoffen (PFAS) in de Rijkswateren Concentraties in water en biota tussen 2008 en 2020, Dr. ir. Michiel T.O. Jonker Institute for Risk Assessment Sciences, Universiteit Utrecht m.t.o.jonker@uu.nl, april 2021.
